Astrolojik Simgesi;

Arketipi; Tahılların Koruyucu Tanrıçası           

Sembolleri; Mısır ve Buğday Başağı, Haşhaş Çiçeği, Orak, Saban, Meşale,

Kültü; Toprak Ana

Astronomik konumu; Cüce gezegen

Bağlantılı olduğu burçlar; Toprak ve Su elementi burçlar

Ritüelleri; Eleusis Gizemciliği

Hizmet alanları; çiftçilik, ziraat, çömlekçilik ve sepetçilik, kadınların geliştirdiği zanaatlar.

Ceres'in astrolojik açılımına geçmeden önce mitolojik arka planını hatırlayalım. Tahılların Koruyucu Tanrıçası "Aşnan" tarihsel süreçte evrimleşerek eski Roma'da Ceres, eski Yunanda Demeter adını almıştır. Yeryüzündeki tüm canlıları besleyen temel özelliğinden ötürü Ceres'in adı "büyüme-çoğalma" kökünden türetilen tahıl (cereal) kelimesine karşılık gelir.

Esi Yunanda Demeter adı "mater" kelimesinden türetilmiş olup bilinen en eski biçimi "Ge-Meter" yani Dünya Annedir. Tarihsel süreçte Gemeter, Demeter'e dönüşmüştür. Farklı kültürlerde farklı adlar alsa da Ceres/Demeter genellikle bir elinde tahıl veya haşhaş demeti diğer elinde ise meşale tutar. Başında mısır ve buğday başaklarından yapılmış bir çelenk taşır.

Astrolojik çerçevede Ceres/Demeter'i değerlendirecek olursak henüz kesin bir karara varabileceğimiz kadar uzun süreli ve geniş kapsamlı bir çalışma elimizde yoktur (1) Bir doğum haritasında genel anlamda Ceres; doğa, tarım döngüsü, tahıl rekoltesi, emek, üretim, verim, fayda, bolluk, bereket, gıda, hasat, imece, hamaratlık, sağlık, hüner, zanaat kolları vb özellikleri temsil eder. Ceres Başak burcunda konumlandığında bu özellikler fazlasıyla vurgulanır. Toprak veya su elementi burçlardan birine yerleşmiş ise gene bu özellikler öne çıkar. Ceres tek başına ele alındığında kişinin kendini ve diğerlerini besleyebilme yeteneğine karşılık gelir. Aynı zamanda bulunduğu burcun karakteristik özelliğine göre beslenme alışkanlıkları ve beslenme bozukları ile ilgili bilgi verir. Ceres ve Persephone bağlantısı içinde ele alındığında ise anne- kız ilişkisi, bilhassa kızını yitirme, kızını arama mücadelesi gibi travmatik temalara işaret eder. Daha geniş anlamda yaşam ve ölüm dögüsü hakkında bir fikir verir. Varsayımsal olarak;

Başak burcunu yönetebilir (in RulerShip); kuramsal olarak burç yöneticiliği gezegenlere tanındığından asteroidlerin böyle bir yetkisi yoktur. Ancak Ceres, tüm asteroidler içinde en büyük olanıdır. Bu nedenle IAU onu cüce gezegenliğe terfi ettirmiştir. Eğer bir cüce gezegen olan Pluto Akrep burcunu yönetebiliyorsa pekala Ceres de Başak burcunu yönetebilir. Şayet zihniniz henüz bu yeniliği kabule hazır değilse o zaman Ceres'i toprak ve su burçlarında yardımcı roller içinde ele alabilirsiniz.

Doğum haritasında Ceres Başak burcunda ifadeleri; düsturu "Çok iş, az oyun" dur. Olumlu açılarda iyi beslenme alışkanlıkları, çalışkanlık, faydalı olma, nitelikli hizmet ve günlük düzenin işleyişi ile bağlantılıdır. Dolgun buğday başağı gibi sağlıklı bir beden, güzel, canlı parlak saçlar, duru bir ten ve beyaz yüze karşılık gelir. Homeros, İlyada destanında onu şu sözlerle tanımlar;

"Güzel saçlı Demeter- Güzel örgülü Demeter"  

Hesoidos ise onun için şöyle der;

"Beyaz yüzlü Demeter"

Yengeç burcunda yücelebilir (in Exaltation); bu yerleşim tüm canlıları besleyen "evrensel anne" arketipine karşılık gelir. Sulanan ekinlerin serpilip gelişmesi, bol ve verimli ürün alınması ile ilişkilidir. Ayrıca Yengeç burcu yöneticisi Ay'ın ekinler üzerindeki etkisi, eskilerin tarımla ilgili olarak bol mahsul alabilmek için Ay takvimini kullanması dikkate alındığında Ceres'in Yengeç burcunda yüceleceğini söylemek yanlış olmaz. Hesoidos onun için şöyle der.

"Ayın ortasındaki yedinci günde

Büyük bir keyifle Demeter'in altın buğdayını topla" 

Doğum Haritasında Ceres-Ay açıları/Ceres Yengeç burcunda ifadeleri; besleyici ve büyütücü özelliklerin yanısıra, duygu zenginliği anaçlık, yardım, bakım ve destek görme yönü öne çıkar. Mitolojik öyküde Demeter'in kayıp kızını bulmasında en büyük yardımcısı Ayın karanlık yüzünü temsil eden Tanrıça Hecate'dir. Acı, öfke ve intikam duygularıyla dolu Demeter'i yatıştıran sakin ve soğukkanlı davranan bilge Hecate olmuştur. Olumlu açılarda kadınlarda doğurganlık, çocuğunu şefkatle sahiplenme ve bol süt ile besleme görülür. Olumsuz açılarda ise çoğundan ayrı düşen, gözyaşı döken, acı çeken veya tek başına çocuğuna ebeveynlik eden anneye karşılık gelebilir.

Oğlak burcunda düşebilir (in Fall); bu yerleşim toprağın kuruluğu ve verimsizliği sonucu kıtlık, açlık ve ölüm riskinin açığa çıkması ile bağlantılıdır. Oğlak burcu yöneticisi Satürn'ün yaşama karşıt bir duruşu olduğundan ayrılık, ölüm ve yas süreci ile de ilişkilidir. Kısıtlayan ve daraltan enerjilerinden ötürü Ceres bu burçta verimli olmakta zorlandığından düşebilir. Doğadaki kıtlığın diğer canlılardaki karşılığı kısırlıktır. Aslında Başak burcuna üçgen açı ile bağlanan Oğlak burcu sistematik çalışkanlığa işaret eder. Ancak sert açılarda kişinin çalışma gücü sekteye uğrayabilir. Kişi psikolojik açıdan kilitlenip işlevsiz kalabilir. Hesoidos, "İşler ve Güçler" adlı eserinde Demeter ile ilgili şu öğüdü verir insanlara;

"Çalışırsan kıtlık da senden uzak duracaktır

Kendini başına taç takmış Demeter'e sevdirmelisin.

Demeter senin deponu dolduracaktır.

İşsizler açlıkla beraber yolculuk yaparlar.

Hiç bir şey yapmayan insana tanrılar da diğer insanlar da öfkelenirler"

Doğum Haritasında Ceres-Satürn açıları/Ceres Oğlak burcunda ifadeleri; düşük verim, yorucu ve yıpratıcı mücadele, kuraklık ve kısırlık söz konusu olabilir. Bilhassa olumsuz açılarda kendine aşırı yüklenme, mazoşist eğilimler, kendini cezalandırma, kemerleri aşırı sıkma, yoksulluk, yoksunluk, cimrilik, uzun inziva ve uzun yas dönemi, tecrit olma, depresyon, ağır sorumluluk ve mecburiyetler, hasta veya özürlü bir çocukla uğraşmak şeklinde tezahür edebilir. Fiziksel olarak sıhhatsiz bünye, cilt ve saç kuruluğu, kronik kabızlık olasıdır.

Boğa burcunda mutlu olabilir, zevk alabilir (enjoy); ilkbahar mevsiminde doğanın dirilip canlanması, çiçeğe ve meyveye durması Ceres'in Kızı Persephone ile yeryüzünde birlikte olmasına karşılık geldiğinden mutluluk veren bir süreçtir. Başak ve Boğa burçları birbirine üçgen açı ile bağlandığından Ceres Boğa burcunda yüksek verimliliğe işaret eder. Hesıodos Demeter için;

"Ölümlülerin karınlarını doyuran tanrıça" der.

Boğa burcu enerjisi asıl Ana Tanrıça Kybele ile doğrudan bağlantılı olduğundan Boğa ve Başak burçları arasındaki enerjiler Toprak Ananın en besleyici enerjileri olarak kabul edilir. Franz Cumont'un ifadesi son derece doğrudur;

"Nerede bir Boğa simgesi varsa orada Ana tanrıça inancı hakimdir"

Boğa enerjisi asırlardır üretkenliğin, doğurganlığın, verimliliğin bir ifadesi olarak Ana Tanrıçanın hizmetindeki bir evrensel güç olarak görülmüştür. Bu bağlamda Tahılların Tanrıçası Ceres nam-ı değer Aşnan bir nevi Ana Tanrıça Kybele'nin can damarı gibidir...

Doğum haritasında Ceres-Dünya açıları/Ceres Boğa burcunda ifadeleri; sağlıklı başlangıçlar, sağlam adımlar, çabaların karşılık bulması, yaşamın besleyiciliği, bolluk ve bereket, iyi talih, yüksek nasip, sevilme ve kabul görme, gibi özellikler ile ilişkilidir. Ceres Boğada son derece güçlü bir yaşam içgüdüsüne karşılık gelir. Doğada ekilen tohumun verimli olmasının insandaki karşılığı sağlam ve bol döl tutma olarak yorumlanabilir. Fiziksel olarak gür saçlar ve duru bir ten, iştahlılık ve gelişmiş damak zevki verdiği gibi yemek ve içmekten büyük bir haz duymayı sağlar. Aynı zamanda alınan gıdaların bünyeyi kuvvetlendirmesi söz konusudur. 

Akrep burcunda geçici ölüm aşaması (tohuma hapsolma); besleyici ve büyütücü yaşam enerjilerinin yer altında tohuma çekilmesi, dinlenme ve uyku sürecine girmesi, doğanın kuruyup ıssızlaşması ve verimsizleşmesi ile ilişkilidir. Diğer bir deyişle Persephone'nin annesi Ceres'ten ayrılıp kocası ölüm tanrısı Hades'in yer altının derin ve karanlık diyarına çekilmesi sonucu Tarım Tanrıçası Ceres'in yas tutması dikkate alındığında geçici ölüm aşamasına karşılık gelebilir. Bu karanlık evre dönüştürücü olduğundan oldukça önemlidir zira her canlının yeniden ışığa kavuşabilmesi için geçmesi gereken derin ve karanlık süreci gösterir. 

Doğum haritasında Ceres- Pluto açıları/Ceres Akrep burcunda ifadeleri; bilinçaltı süreç, hırs, cinsellik, kaçırılma, alıkoyulma, hapsedilme, taciz, tecavüz, çocuğunu kaybetme acısı. En derin ifadesiyle "ölmeden ölme" deneyimine karşılık gelir. Ne kadar zorlayıcı olsa da yaşamda belirli şeylerin gerçekleşmesi için izin vermek gerekir. İkili Tanrıçanın bu acılı deneyimini görmezden gelirsek bilgeliğe giden yolu sabote etmiş ve kişiliğimiz bütünlemekten uzaklaşmış oluruz.

Balık burcunda zararlı olabilir (in Detriment); seller, heyelan, erozyon, toprağın aşırı su emerek ürünleri çürütmesi, emeğin heba olması ile ilişkilidir. Balık burcu, Başak burcunun 180 derece karşısında yer aldığından Ceres bu burçta olumsuz açılar da devreyse kısmen zarar ve ziyanı temsil edebilir. En olumlu ifadesi kendini bir hizmete adama ve kör noktaları tespit edebilme eğiliminin güçlü olmasıdır.

Doğum haritasında Ceres-Neptün açıları/Ceres Balık burcunda ifadeleri; bir nevi çözülme ve çürüme sürecine karşılık gelir. Çocuğunu kaybetmenin veya uzun süreli çocuğundan uzak kalmanın psikolojik sarsıntısı ile bağlantılıdır. Aynı zamanda düşük yapma ve ölü doğumlarla da ilişkilidir. Fiziksel olarak zayıf ve cansız saçlar, zayıf sindirim sistemi, ishal, düşük kan şekeri, soluk ten, soluk idrar, sık idrara çıkma, idrar kaçırma bilhassa çocuklarda gece altını ıslatma görülebilir. Mitolojik Demeter-Persephone efsanesinin farklı bir anlatımında Poseidon (Neptün) at kılığına girerek Demeter'e tecavüz eder ve Persephone doğar. Bu yönüyle Balık-Başak ekseninde kandırılma, aldatılma, sarhoşluk veya şuursuz haller sonucu dünyaya gelen, ihmal ve istismara uğrayan çocukların hikayesi ağır basar. Ayrıca bağımlılık ve psikolojik kaçış (füg) temaları ile de yakından ilişkilidir.

Burada Ceres'in tüm burçlarda ifade ettikleri ve tüm gezegenlerle olan açılarına yer veremesek de Ceres'in toprak ve su elementi burçlarda diğerlerinden daha verimli çalışacağını söyleyebiliriz. Çünkü toprak başlı başına besleyicidir, her tohumu o bağrına basar, o çatlatır, o büyütür. Dolayısıyla tüm canlıları besleyen ürünler topraktan fışkırır. İkisi de dişi enerjileri temsil ettiğinden toprak ile kadın arasında çok güçlü bir bağ vardır. Toprağın bereketliliği ile kadının doğurganlığı çok güzel örtüşür. Tohum toprağın rahminde büyür. Cenin de ana rahminde büyür. Toprak kendi bedeninden canlıları besler. Anne de kendi bedeninden yavrusunu besler. Fiziksel ölümde toprak kişiye koynunu açar (2) Psikolojik ölümde kişi ana rahmine kaçar...

(Tanrıça Demeter'in kızı (Kore) ve Yeraltı Tanrısı Hades'in karısı olan Persephone...)

Ceres (Demeter) mitinde anne ve kızı Kore (Persephone) ilişkisi öne çıktığından genellikle "İki tanrıça" olarak anılır. Bu ikili tanrıça efsanesinde Ceres, Başak burcu ile doğrudan bağlantılı iken kızı Persephone Akrep burcu/Pluto ile ilişkilidir. Aynı zamanda Ceres hem Bekaret hem annelik gibi iki zıt özelliği bünyesinde barındıran çift değerliliği olan bir semboldür. Kimseye eş olmadığından kadınlık özelliği siliktir. Ancak annelik özelliği oldukça güçlüdür.Ceres'in erken dönem mitinde Persephone'ye tecavüz edilme bölümü yoktur. Bu bölüm sonradan eklenmiştir. Kökeninde ise ataerkil kültür ile anaerkil kültürün güç çatışması vardır (3)

İkili Tarıça mitinde ilkbahar ve yaz mevsimi bilhassa Boğa ve Yengeç burcu süreçleri ile sonbahar ve kış mevsimi bilhassa Akrep ve Oğlak burcu süreçlerinin "Mevsimsel Dönüşüm"e karşılık geldiği vurgulanır (4) Ancak psikolojik açılımında "Ruhsal Dönüşüm" temalarının gizlendiği hiç bir zaman göz ardı edilmemelidir.  

Dipnot;

(1) Bu konuda en bilinen kaynak Demetra George& Douglas Bloch'un birlikte yazdığı "Asteroid Tanrıçalar" kitabıdır.

(2) Yunan mitolojisinde toprak ananın sembolü Demeter olduğundan, ölenlerin toprak ananın rahmine geri döndükleri, bu anlamda "Demetreioi" oldukları söylenir. 

(3) Bir doğum haritasında Ceres sembolünü doğru değerlendirmek için mitolojik arka planını iyi tetkik etmek gerekir. İyi analiz edilmeden sağlıklı bir senteze varmak mümkün değildir. Maalesef çoğunlukla birbirini kopyalayan şablonlar ortalıkta dolandığından astrolojik olarak çok sığ yorumlar yapılmaktadır.

(4) Mevsimsel Dönüşüm işin vitrinidir. Eleusis gizemleri çok daha fazlasına karşılık gelmektedir. Bu konuda mitolojik Ceres adlı yazımızda daha ayrıntılı bilgi bulabilirsiniz.

Kaynakça;

1) Azra Erhat- Mitoloji Sözlüğü

2) Hesıodos - İşler ve Günler

3) Homeros - İlyada Destanı

4) Demetra George& Douglas Bloch -Asteroid Tanrıçalar

5) Ariel Guttman &Kenneth Johnson -Mythic Astrology

6) Emma Belle Donath- Asteroids in The Birth Chart

7) Zipporah Pottenger Doyns- Finding the Person in Horoscope