Astronomik çerçevede Ay düğümleri bir gök cismi olmayıp sanal noktalardır.

"Güneş'in yörüngesi düzlemi ile Ay'ın yörüngesinin düzleminin kesiştikleri noktaya Düğüm (Node) denir."  (1)

Ay Düğümleri adı verilen bu özel noktaların iki kutbu bulunur.

"Kuzey Düğümü Ay'ın Güneş'in yolunu Güneyden Kuzeye doğru kestiği noktadır. Güney düğümü de Ay'ın, Güneş'in yörüngesel düzlemini Kuzeyden Güneye doğru kestiği noktadır. Bunlar sırasıyla Yükselen ve Alçalan Ay Düğümleri olarak isimlendirilirler ve eski zamanlarda Ejderhanın Başı ve Ejderhanın Kuyruğu olarak bilinirler...". (2)

Sadeleştirirsek Ay Düğümlerinin kuzey kutbuna en yakın olan noktasına Kuzey Aydüğümü ya da Yükselen Düğüm, güney kutbuna en yakın olan noktasına da Güney Aydüğümü ya da Alçalan Düğüm adı verilir.

İki düğüm birbirine 180 derecelik bir açıyla bağlanır. Örneğin Güney Aydüğümü 22 derece Koç burcunda yer alıyorsa, Kuzey Ay Düğümü de mutlaka 22 derece Terazi burcunda yer alır.

Ay Düğümlerini hesaplarken iki yöntem kullanılır. Bu yöntemlerden ilkinde Ay'ın yörüngesindeki gerçek yalpalama hareketi dikkate alınıp "Gerçek Düğüm" (True Nodes) hesaplaması yapılır.

Diğer yöntemde ise Ay'ın yörüngesindeki gerçek yalpalama hareketi dikkate alınmayarak  "Ortalama Düğüm" (Mean Nodes) hesaplaması yapılır.

Gerçek Düğüm ile Ortalama Düğüm pozisyonları arasındaki fark 1 derece 45 dakikayı geçmez. Ay düğümleri batı yönünde günde 3 dakika olmak üzere geriye doğru kaydığından yaklaşık 18,6 yıl sonra aynı noktaya gelir.

Ay Düğümleri bir burçta yaklaşık 18–20 ay kadar kalır. Sürekli rötar ve düzelme şeklinde hareket eder. Diğer gezegenler saat yönünde burç değiştirirken o saatin aksi istikametinde yani gerileyerek burç değiştirir.

Ay ve Güneş tutulmaları dediğimiz fenomen işte bu Ay düğümleri ekseninde gerçekleşir. Ay veya Güneş tutulmasının olabilmesi için Ay'ın her iki yörünge düzleminin kesişme noktasının yakınında vuku bulması gerekir (3)

Bir Ay tutulması sadece Dolunay fazında ve ay düğümlerinden birine ortalama 11 derece 38 dakika ekliptik boylam dahilinde gerçekleşir.

Bir Güneş tutulması sadece Yeniay fazında ve hem kuzey hem de güney düğümü yakınlarında ortalama 17 derece 25 dakika çerçevesinde gerçekleşir.

Ay'ın yörüngesinin Dünya'nın Güneş çevresindeki yörüngesine kıyasla 5 derece eğik olması sebebiyle her Yeniay ve her Dolunay fazında tutulma gerçekleşmez

Bir tutulma ancak Ay,Güneş ve Dünya üçlüsünün aynı hizaya geldiği yatay ya da dikey düzlemde meydana gelir. Eğer Ay, Güneş ve Dünya bu düğümlerden birine yakın noktada aynı yatay düzlemde hizalanmışsa Güneş tutulması meydana gelir.

Şayet Ay, Güneş ve Dünya bu düğümlerinden birine yakın noktada dikey düzlemde karşı karşıya gelmişe Ay tutulması meydana gelir.

Dipnot;

1) Sepherial- Güneş&Ay Tutulmaları Dünya'ya Etkileri

2) Sepherial- Güneş&Ay Tutulmaları Dünya'ya Etkileri

3) Tutulmalarla ilgili daha fazla bilgiye ihtiyaç duyanlar web.sitemizin astronomi bölümündeki tutulmalarla ilgili yazılarımıza bakabilir.

Kaynakça;

1) Nazan Öngiden - Yıldızlardaki malzemedir Harcımızda var Olan

2) Sepharıal - Güneş&Ay Tutulmaları Dünya'ya Etkileri

3) Lunar Node - Wikipedia