Genellikle astrolojide açılar boylamlara göre ölçülür. Buna göre her şey 0 derece Koç noktasından başlar. Ancak gök cisimlerinin göksel ekvatorun kuzeyinde veya güneyinde konumlanışına göre işleyen bir ölçü sistemi daha mevcuttur buna deklinasyon açıları adı verilir.

Gezegenimizi paylaşan canlıların yaşamına doğrudan etki eden Güneşin deklinasyonları birinci derecede önemlidir çünkü iklim şartlarını ve hava durumunu etkiler, gece ve gündüzün oluşmasında rol oynar. Güneş ilkbahar ve sonbahar ekinokslarında 0 derece deklinasyona sahipken, kuzeyde yaz gündönümünde 23 derece 28 dakika ile en yüksek deklinasyona çıkar ve bir süre o noktada seyreder. İlkbahar ve sonbahar ekinokslarında bir gezegene paralel duran Güneş daha kısa açı yaparken, yaz ve kış gündönümlerinde daha uzun süreli açı yapar. Eski çağlardan beri insanlar Güneşin yeryüzü üzerindeki etkilerini takip edebilmek için takvim ve almanaklar düzenlemişlerdir.

Güneşin haricinde Ay, Merkür, Venüs ve Mars'ın deklinasyonları yaklaşık 27 derecedir. Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün'ün deklinasyonları ise Güneş'in deklinasyon derecesine yakındır. Pluto'nun deklinasyonu biraz karışık olduğundan yıllar içinde değişkenlik gösterebilmektedir. Gezegenlerin yıl içinde bir hafta veya bir ay kadar uzunca bir süre deklinasyon açısı içinde kaldıkları görülebilir. Genelde paraleller daha kolay gözlemlenirken, ilkbahar ve sonbahar ekinokslarının kayması nedeniyle boylamları gözlemek o kadar kolay değildir (1)

İki tür deklinasyon açısı vardır;

Paralel () açı; iki gezegen göksel ekvatorun kuzey ya da güneyinde aynı derecede yan yana geldiğinde aynı deklinasyona sahip olur. Buna paralel açı adı verilir. Paralel açı kavuşum açısı ile benzeşir.

Gökyüzünde iki gezegen hem 0 derece kavuşum hem de 0 derece paralel açısı içine girdiğinde etki oldukça güçlenir. Bu ağırlıklı olarak Güneş tutulmalarında görülür. Örneğin bu yıl 14 Aralıkta 23 derece Yay burcunda total güneş tutulması yaşanacak. Ay ve Güneş 0 derece kavuşum açısı ile birlikte 0 derece paralel açıda olacak. Tutulmaya Oğlak burcundaki Jüpiter-Satürn kavuşumu+ paralel açısı da eklenecek. Güneş tutulması ile birlikte gezegen tutulmasının da gerçekleşecek olması tutulmanın etkisini katlayacaktır. Kavuşum açısının paralel açı ile bir arada olması bir nevi tutkal etkisi yapacağından bu durumda oluşan şey sıradan bir birleşme değil bir kaynaşma etkisidir (2)

Kontra-paralel ()açı; iki gezegenden biri göksel ekvatorun kuzeyinde diğeri ise güneyinde aynı derecede karşı karşıya geldiğinde kontra-paralel açı oluşur. Kontra-paralel açı karşıt açı ile benzeşir.

İki gezegen hem 0 derece karşıt hem de 0 derece kontra-paralel açısı içinde kaldığında etkisi oldukça güçlenir. Bu ağırlıklı olarak Ay tutulmalarında görülür. Örneğin bu yıl 5 temmuzda 13 derece Oğlak burcunda gerçekleşecek olan halkalı Ay tutulmasına Jüpiter-Pluto kavuşum açısı da eşlik edecektir. Jüpiter-Pluto partil kavuşumuna aynı zamanda paralel açı da eklenecektir. Dolayısıyla 2019 yılından itibaren gökyüzüne hakim olan Oğlak burcu enerji etkisi fazlasıyla katlanarak yer yüzüne yayılacaktır.

2020 yılında peşpeşe gelişen olumsuz olayların ön cephesinde Satürn-Pluto kavuşumu yer alırken arka cephesinde paralel ve kontra-paralel açıların yoğunluğu dikkat çeker. Örneğin 10 Ocak tarihinde 20 derece Yengeç burcundaki Ay tutulmasında Ay ve Merkür'ün partil karşıt açısına kontra-paralel açı da katıldı. Aynı zamanda Satürn ve Pluto partil kavuşum+ paralel açı bağı kurarken, Jüpiter, Kuzey Ay düğümü ile partil karşıt + kontra-paralel açı ilişkisi kurdu. Ayrıca bu tabloya gezegenlerin sabit yıldızlarla uzun süreli deklinasyon açıları da eklendi. Kısacası ilk bakışta göze çarpmasa da gökyüzünde deklinasyon açıları yoğunluktaydı ve biz bu güçlü etkileri şu an deneyimliyoruz. Yıl sonuna kadar önemli gezegen kavuşumlarına eşlik edecek deklinasyon açılarının etkileriyle karşılaşmayı da sürdüreceğiz (3)

Geleneksel astrolojik görüş deklinasyon açılarına çok önem verdiğinden 3-4 derece bazen daha da fazla geniş orb kullanırken, modern astrolojik görüş bu orbu 1 derece ile sınırlandırır.

Dipnot;

(1) Astronomi takımyıldızları, astroloji ise mevsimleri temel alır. 0 derece Koç noktasının Sidereal Zodyak’ta 72 yılda 1 derece batı yönüne doğru kaymasına yalpalama (precession) adı verilir. Bu noktanın göksel boylamda 30 derece gerilemesi için yaklaşık 2160 yıl geçmesi, 360 derece gerilemesi için de 26.000 yıl geçmesi gerekir. Yıldızsal (Sidereal) ile Mevsimsel(Tropik) Zodyak arasında oluşan bu farka “ayanamsa” adı verilir. Çağımız astrolojisinde iki Zodyak da kullanılmaktadır. Yıldızsal Zodyak daha çok Hint astrolojisinde, Mevsimsel Zodyak ise Batı astrolojisinde tercih edilmektedir. Bu konu ile ilgili ayrıntılı bilgi "Koç (İlkbahar Noktası) ve İki Zodyak" başlıklı yazımızda mevcuttur.

(2) Temel açılarla ilgili yazımızda Kavuşum açısını açıklarken birleşme ve kaynaşma etkisi arasındaki farkı açıkladık.

(3) Gezegenlerin sabit yıldızlar ile olan deklinasyon açılarını her ay yayınladığımız " Hoşgeldin.... ay" başlıklı yazılarımızdan takip edebilirsiniz.

Kaynakça;

1) Maurice McCann- Güneş ve Açılar

2) Sue Tomkins - Astrolojide Açılar

3) Hakan Kırkoğlu- Astroloji Ders Notları

4) Barış İlhan -Astroloji Ders Notları

5) NCGR Eğitim- Astroloji Ders Notları