Jüpiter, 9.11.2018 tarihinde yönettiği Yay burcunda yolculuğuna başladı ve 3.12.2019 tarihine kadar Yay burcunda kalacak. Bu yazımızda şair, yazar, filozof ve bilgelerin Jüpiter ile ilgili deyişlerine yer verdik. Kadim astrologlar onu "En büyük yararlı" (the greater benefic) olarak görür ve iyi talih, güzel baht, ömrün altın saati, bol lütuf, bağış, şans, fırsat ve imkanları onunla ilişkilendirir. Adı Roma mitolojisinde Jüpiter, Yunan mitolojisinde ise Zeus'tur.  "Tanrıların  tanrısı - Tanrıların babası veya Tanrıların kralı" olarak ünlenen Zeus'un mekânı Olympos dağının zirvesidir. O, yüksek bir taht üzerinde oturan ulu ve adaletli bir tanrıdır. Tüm kâinat onun buyruğuna boyun eğer ve tüm insanlar ondan yardım diler. Zeus'un sıkça yukarıdan aşağıya doğru gürlemesi veya eşref saatine göre lütuf dağıtması bu sebeptendir. Gök, göksel güçler, ışık, aydınlık, bulut, gök gürültüsü, şimşek ve yıldırım Zeus'un egemenliğinde olduğundan onun adına en çok eklenen kalıp sıfatlar;

Bulutları devşiren (nephelegereta),

Göklerde gürleyen (hypsibremetes),

Şimşek savuran (asteropetes),

Yıldırım seven (terpikeraunos),

Yağmur yağdıran (Öyle ki Zeus huei, yani Zeus yağıyor diye bir deyim vardır),

Kalkanlı (aigokhos; keçi derisinden kalkan taşıyan),

Kronosoğlu (Kronos ile Rhea'nın son çocuğudur),

Olympos'lu (ulu dağlı, tanrı soyundan gelen)

Anadolu'lu büyük ozan Homeros, İlyada destanında Zeus'tan şöyle bahseder;

 "Göz kamaştıran çalımıyla oturdu doruğuna,

Ayaklarının altında tir titredi koca Olympos..."

İda dağının doruğu Gargaros'tan Troya savaşını yöneten, buyruklarını insanlara ulaştırmak için kartal kuşunu görevlendiren ve kartalın uçuş şekillerine göre savaşın seyri hakkında insanlara mesaj veren Zeus'u şöyle tanımlar;

"iki tane küp durur Zeus'un eşiğinde,

biri kötü biri iyi bağışlarla dolu.

Zeus karıştırır bunları, sunar ölümlülere,

iyisinden de kötüsünden de pay alır insanoğlu.

ama yalnız kötü bağıştan pay alırsa bir adam,

yoksul olur, hor görülür,

zorlu açlıkla sürünür tanrısal toprak üstünde,

Tanrılar, insanlar dönüp de bakmaz yüzüne."

Hesıodos, İşler ve Günler adlı eserinde der ki;

"Zeus isterse şanslı, istemezse şansız olursun,

güçlüleri güçsüz, güçsüzleri güçlü yapar o"

Tanrıların Doğuşu (Theogonıa) adlı eserinde ise şöyle devam eder;

".... Zeus başa geçti,

tüm ölümlülerin ve ölümsüzlerin kralı oldu"

Ovidus ise Aşk Sanatı adlı eserinde Jüpiter'in daha çok çapkınlığına ve gönül ilişkilerine değinir;

 "Zamanında Jupiter bile gitti diz çöktü kadın kahramanlara,

Hiç biri kendiliğinden gelmedi o ulu tanrıya."

Ve ilave eder;

"Jüpiter gökyüzünden gülümser aşıkların ettiği yalan yeminlere..."

William Shakespeare, Bir Yaz Gecesi Rüyası adlı eserinde;

"Jüpiter seni korusun!"  der.

Onikinci Gece adlı eserinde ise ;

"Jüpiter bir daha sakal dağıtırken seni de gözetsin" der.

Johann Wolfgang von Goethe ise şöyle bir uyarıda bulunur;

"Jüpiter'den uzak olan, şimşekten de uzak olur"

Eski Latin bilgeleri ise daha keskin uyarıda bulunurlar;

"Jüpiter mahvetmek istediklerinin önce aklını alır." (Quos vult perdere Jüpiter demantat)

Filozof Epiktetos (*) ise Jüpiter ile ilgili daha farklı seslenir insanoğluna;

"Hem, senden alınan şeylere karşı,
Senden alınamayacak olanları düşünsene!
Bu senin iradendir.
İradenin hürriyetine ise,
Jüpiter bile müdahale edemez."

Tarihsel süreç içersinde Jüpiter/Zeus ile ilgili belli başlı deyişleri paylaştık sizinle, Jüpiter'in Yay burcundaki bir yıllık yolculuğu boyunca olumlu ve olumsuz yansımalarını gözlemlemeyi ve gerekli dersleri çıkarmayı da sizlere bıraktık.

Esen kalın, 

(*) Epiktetos'un gerçek adı bilinmez, bu adın anlamı ise köle demektir. Kendisi zalim efendisi tarafından sakat bırakılan topal bir köledir. Bütün dünya malı bir asa, bir tas ve bir kandilinden ibarettir. Bir süre sonra eliyle su içmeye başladığından tası atar, geriye sadece yürümesine yardımcı olan asası ve ruhunu aydınlatan kandili kalır. "Epiktetos'un kandili" tarihte bir iz bırakır.

Not; Jüpiter/Zeus ile ilgili daha fazla bilgiye ihtiyaç duyanlar astroloji,astronomi ve mitoloji bölümlerinde onunla ilgili diğer yazılara da bakabilir.

Kaynakça;

1) Homeros- İlyada Destanı,

2) Azra Erhat - Mitoloji Sözlüğü

3) Erasmus - Deliliğe Övgü

4) Şevket Süreyya Aydemir - Suyu Arayan Adam

5) W.Shakespear -  Bir Yaz Gecesi ve Onikinci Gece

6) Hesıodos - İşler ve Günler ile Tanrıların Doğuşu

7) Ovıdıus - Aşk Sanatı.