Mavi Yıldız Çiçeği
Mavi Yıldız Çiçeği, Trabzon'un Tonya ilçesine bağlı Kadıralak Yaylasında yetişiyor. İlkbaharda Kadıralak yaylası mavi ve morun tonlarına büründüğünden "mor yayla" olarak da anılıyor.
İnce ve uzun yaprakları olan çiçek tıpkı gökyüzünde ışıldayan yıldıza benziyor. Latince adı "Amsonia Orientalis" veya "Rhavya Orientalis" olarak geçiyor.
Kapalı tohumlular ve çift çenekliler grubundan olan bitkinin gövdesi odunsu bir yapıda olup 60 cm kadar uzayabiliyor. Kuraklığa dayanıklı olsa da sulak alanları seviyor. Bu nedenle en iyi küçük akarsu kıyılarında yetişiyor. İlkbaharda parlak mavi-mor karışımı açan çiçekler yaz başına kadar sürüyor.
Dünyada nadir bulunan 87 endemik türden biri olan Mavi Yıldız çiçeği Avrupa Konseyi "Bern Sözleşmesi" ile korunması gereken türler listesinde bulunuyor. Üstelik çok tehlikede (CR) kategorisinde yer alıyor yani yok olmak üzere...
Mavi Yıldız çiçeği yöreye özgü yani endemik bir tür olduğundan başka bir yerde yetişmiyor bu nedenle bulunduğu alanın çok iyi korunması gerekiyor. Gerek bölge yetkililerine gerekse bölgeyi ziyaret edenlere büyük sorumluluk düşüyor.
Mavi Yıldız Çiçeği önceleri Bursa- Ulubat Göl kıyısı, İstanbul-Menekşe Deresi (Halkalı) kıyısı ve Balıkesir Hıdırlık Tepe de yetişirken bugün çarpık kentleşme nedeniyle bu bölgelerde tek tük kalmış. Ülkemiz haricinde ise Yunanistan'ın kuzey-doğusunda yetiştiği belirtiliyor.
Mavi Yıldız Çiçeğinin en sık yetiştiği Kadıralak Yaylası, Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından Tabiat Parkı statüsüne alınmış. Ancak yaylayı ziyarete gelenler çiçeklerin üzerine bastığından ve otomobillerini park ettiklerinden Mavi Yıldız Çiçeğinin nesli tükenmek üzere...
Endemik çiçeğe zarar verilmesi kamuoyunda tepkilere yol açsa da tam anlamıyla korunduğunu söylemek zor. Oysa çoğu yerde yok olup gitse de şu an sadece Kadıralak yaylasında varlığını sürdürüyor ancak ne zamana kadar belli değil!
Bu yıl kış soğukları ilkbahara da sirayet edince bölge karlar altında kaldı. Mavi Yıldız Çiçeği de kardelene benzedi...
Eğer bu endemik türün yok olup gitmesini istemiyorsak festival ve yayla şenliklerinin Trabzon valiliğince çok sıkı kurallarla denetlenmesi ve etkinliklerin vali iznine bağlanarak, ziyaretçilerin çiçeğin yetiştiği özel alanda kontrolsüzce dolaşmasının mutlaka önüne geçilmesi gerekiyor.
Güzel görünüşünün dışında Mavi Yıldız Çiçeği tıbbi açıdan da değerli bir bitki. Eczacılıkta önem taşıyan 13 çeşit "alkaloit" madde içerdiği belirtiliyor.
Antibakteriyel olan bitki anti kanserojen ve anti tümör özelliğe sahip ancak insanlar tarafından toplanıp bilinçsizce kullanılması oldukça sakıncalı zira Mavi Yıldız Çiçeği Zakkumgiller ailesine dahil olduğundan zehirleyici. Bu nedenle ölümlere yol açabiliyor. İlaç sektörü haricinde Mavi Yıldız çiçeği bahçelerde süs bitkisi olarak da kullanılıyor.
Maharetli Trabzon kadını bu eşsiz güzelliği sonraki nesillere aktarmak için çoktan kolları sıvamış,
Mavi Yıldız çiçeğini yazmaların kenarına oyalamaya başlamış bile...
Böylece bir doğa hazinesini bir kültür mirasına dönüştürmeyi başarmış.
Tamamen yöreye özgü bu değere yöre halkının gözü gibi bakması,
Ülkenin her ferdinin de bu doğa harikası çiçeğe bilinçle yaklaşması,
Sevgiyle besleyip yaşatması dileğiyle...
Baş döndürücü mavi-mor tarlalarda halay çeken,
Hamarat Karadeniz kadınlarına selam olsun...
Kaynakça;
1) http//Fbed.balıkesir.edu.tr. - Türkiye'de Tükenme Tehlikesinde Olan Bir Türün Otekolojisi: Amnsonia Orientalis
2) www.balıkesir.bel.tr. - Mavi Yıldız Koruma Altına Alınıyor.
Yorum Yazın